غدد لنفاوی گردن خطرناک است ؟
غدد لنفاوی غدههای کوچک لوبیا شکلی هستند که در سراسر بدن یافت میشوند ، از جمله ناحیه سر و گردن. آنها غالباً اولین مکانی هستند که سلولهای سرطانی هنگام جدا شدن از تومور بدخیم به آن سرایت میکنند.
عمل برداشتن غدد لنفاوی در گردن ، کالبد شکافی گردن ( neck dissection ) نامیده میشود. جراحان معمولا برای همه افراد عمل غدد لنفاوی گردن را انجام نمیدهند زیرا این امر میتواند عوارض جانبی طولانی مدتی داشته باشد.
علت عمل غدد لنفاوی گردن
دلیل درآوردن غدد لنفاوی گردن میتواند به دلایل زیر باشد ؟
- بررسی سرطان در غدد لنفاوی در گردن
- با درآوردن غدد لنفاوی گردن ممکن است سرطان از بین برود.
- اگر احتمال ابتلا به سرطان در گرههای لنفاوی زیاد باشد ، غدد لنفاوی برداشته میشود.
- برای کاهش احتمال بازگشت سرطان
- اگر بعد از پرتودرمانی یا شیمی درمانی ، سرطان هنوز در غدد لنفاوی وجود داشته باشد به پزشکان کمک کنید تا درمان بیشتری را انجام دهند.
علائم سرطان غدد لنفاوی گردن
طبق تشخیص جراح عمل برداشتن غدد لنفاوی در دو حالت زیر انجام میشود :
۱- قبل از عمل جراح میداند که سرطان در غدد لنفاوی وجود دارد. در این حالت عمل جراحی غدد لنفاوی انجام میشود و سرطان برطرف میشود.
۲- قبل از عمل، جراح غدد لنفاوی نمیداند که سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی شما وجود دارد یا خیر. در این حالت ، جراح به شما پیشنهاد میکند غدد لنفاوی نزدیک به سرطان را بردارد. آنها گرهها را به آزمایشگاه میفرستند تا سلولهای سرطانی را بررسی کنند.
اگر سرطان در غدد لنفاوی وجود داشته باشد ، برای برداشتن بیشتر گرهها نیاز به عمل جراحی وسیع تری خواهد بود. یا ممکن است برای ناحیه گردن رادیوتراپی انجام شود. در فیلم زیر تشخیص سرطان در گرههای لنفاوی زیر بغل در سرطان سینه است.
انواع مختلف عمل برداشتن غدد لنفاوی گردن
برای برداشتن غدد لنفاوی گردن روشهای مختلفی وجود دارد که متناسب با شدت بیماری یکی از روشهای زیر انتخاب میشود.
برش انتخابی گردن برای عمل جراحی غدد لنفاوی
در این روش جراح گرههای لنفاوی برخی قسمتهای گردن را خارج میکند. معمولاً نواحی نزدیک به سرطان انتخاب میشوند.
برش رادیکال اصلاح شده برای عمل غدد لنفاوی گردن
این روش انواع مختلفی دارد و جراح ممکن است بیشتر غدد لنفاوی موجود در یک طرف گردن بین فک و ترقوه را بردارد. در این روش ممکن است موارد زیر برداشته شوند :
- یک عضله در سمت گردن شما به نام عضله ( sternocleidomastoid ) قرار دارد
- عصبی به نام عصب جانبی
- رگ به نام ورید ژوگولار ( jugular ) داخلی
برش رادیکال برای درآوردن غدد لنفاوی گردن
در این روش کلیه غدد لنفاوی در یک طرف گردن برداشته میشود. در برش رادیکال بافت عصبی , رگ ژوگولار داخلی و عضله گردن برداشته خواهد شد.
مراقبتهای بعد از عمل برداشتن گرههای لنفاوی گردن
بعد از در آوردن غدد لنفاوی ممکن است لازم باشد چند روز در بیمارستان بمانید و مراقبتهای بعد از عمل شامل موارد زیر میباشد:
- استفاده از آنتی بیوتیکها برای جلوگیری از عفونت (اگر تومور اولیه در همان زمان برداشته شود)
- داروی تسکین دهنده درد
- دستورالعمل مراقبت و پانسمان زخم
- مشاوره در مورد نوع فعالیتهایی که میتوانید بعد از عمل انجام دهید و شدت انجام آن
- قرار ملاقات برای مراجعه بعدی و دیدن جراح در ۱-۲ هفته آینده
- اطلاعاتی درباره علائم و عوارض جانبی که باید اطلاع داده شود.
- غدد لنفاوی و هر بافت دیگری که در حین عمل جراحی برداشته شده است به آزمایشگاه فرستاده میشود تا توسط پزشک معالج که در زمینه دلایل و ماهیت بیماری (پاتولوژیست) تخصص دارد ، معاینه شود.
عوارض برداشتن غدد لنفاوی گردن
این اقدامات برای جلوگیری از انتشار یا بازگشت مجدد سرطان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اما برخی از عوارض جانبی برای عمل جراحی غدد لنفاوی نیز وجود دارد به دلیل اینکه ممکن است اعصاب یا ماهیچههای گردن آسیب ببیند یا از بین برود.
۱- عصب فرعی گردن در عمل غدد لنفاوی گلو
عصب فرعی یا Accessory nerve حرکت شانه را کنترل میکند. اگر این عصب برداشته شود فرد به سختی میتواند شانه خود را حرکت دهد و دست خود را به سمت سر بلند کند. بعد از ایجاد برش جزئی در گردن تا چند ماه ممکن است بازوی شما دچار ضعف شود. اگر جراح به طور کامل عصب فرعی را بردارد , آسیب آن دائمی خواهد بود. بنابراین باید به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید که برای حرکت دادن شانه و گردن به شما کمک کند. البته باید این تمرینات را به طور منظم انجام دهید که اثربخشی خوبی داشته باشد.
برخی از افراد علی رغم انجام تمرینات ، ممکن است یک سال پس از عمل جراحی غدد لنفاوی درد داشته باشند و به سختی بتوانند دست خود را حرکت دهند . اگر این اتفاق بیفتد ، جراح غدد لنفاوی ممکن است برای بازسازی عضلات عمل دیگری انجام دهد . اما لازم بذکر است که این عمل جراحی ممکن است برای همه مناسب نباشد.
۲- عضله جناغی پستانکی گردن
از بین بردن عضله جناغی پستانکی ( sternocleidomastoid ) معمولا مشکلی ایجاد نمیکند. اما باعث میشود گردن باریک تر به نظر برسد. اگر عضله دو طرف گردن برداشته شود فرد نمیتواند سر خود را به سمت جلو خم کند. انجام فیزیوتراپی میتواند در بهبود حرکت موثر باشد.
۳- اعصاب جمجمه و نخاع در عمل غدد لنفاوی
اعصاب جمجمه و نخاع ناحیه سر و گردن را تأمین میکند. عمل غدد لنفاوی گلو میتواند به برخی از این اعصاب آسیب برساند. در صورت بروز این اتفاق عوارض زیر به وجود میآید:
- بی حسی در گوش در همان طرف عمل جراحی گردن
- از دست دادن حرکت در لب پایین
- از دست دادن حرکت در یک طرف زبان
- از دست دادن احساس در یک طرف زبان
۴- لنف ادم
بعد از عمل جراحی غدد لنفاوی ، ناحیه گردن متورم میشود که بعد از چند هفته برطرف میشود. اگر گرههای لنفاوی در ناحیه گردن برداشته شود ، احتمال بروز لنف ادم وجود دارد.
غدد لنفاوی بخشی از سیستم لنفاوی بدن ( گردش مایعات بدن ) هستند و برداشتن آنها میتواند در گردش طبیعی مایعات میان بافتی اختلال ایجاد کند و باعث تجمع مایعات در ناحیه گردن شود . بروز لنف ادم در سر و گردن می تواند باعث تغییراتی در دهان و گلو شود. به عنوان مثال باعث تورم زبان یا سایر اعضای دهان میشود.
در صورت بروز مشکلات زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید :
- ایجاد تورم در غدد لنفاوی و یا فشار
- ایجاد تغییرات در صدا
- بلعیدن دچار مشکل شود.
بعد از عمل غدد لنفاوی گردن ممکن است در ناحیه گردن لنف ادم ایجاد شود. برای درمان لنف ادم میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- مراقب پوست خود باشید – حداقل یک بار در روز آن را تمیز و مرطوب نگه دارید. از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کرده و سعی کنید از بریدگی و زخم به دور باشد.
- فعال باشید – ورزش باعث میشود احساس بهتری داشته باشید و ممکن است لنف ادم را بهبود بخشد. میتوانید از فیزیوتراپیست خود در مورد ورزشهای مخصوص لنف ادم اطلاعات کسب کنید.
- هنگام نشستن یا دراز کشیدن ، بازو یا پا را روی بالشت قرار دهید.
- از پوشیدن لباسهای تنگ و محکم خودداری کنید خصوصا در محلی که غدد لنفاوی را برداشته اید.
- وزن سالم خود را حفظ کنید – وزن بالا و چاقی باعث میشود لنف ادم افزایش یابد. تاثیر چاقی در لنف ادم را جدی بگیرید.
- با پزشک خود مشورت کنید که آیا واکسیناسیون ، آزمایش خون و کاتترهای داخل وریدی (IV) در بازوی یا پا آسیب دیده برای شما بی خطر است یا خیر.
اگر مبتلا به لنف ادم هستید ، پرستاران متخصص میتوانند در مورد نحوه پیشگیری یا درمان آن به شما کمک کنند. ممکن است برای کنترل لنف ادم لازم باشد از آستین طبی و جورابهای مخصوص لنف ادم و یا بانداژهای لنف ادم مخصوص برای کاهش تورم در ناحیه موردنظر استفاده کنید. شرکت تب گیر نمایندگی فروش محصولات فشاری برای کنترل ورم دست و پا است که ارائه دهنده محصولاتی شامل :
آستین لنف ادم تونوس الاست : دارای الیاف پلی آمید , بافتی نرم و محکم برای درمان و جلوگیری از لنف ادم
بانداژلنف ادم موبیدرم تووآن : این بانداژها دارای مکعبهایی میباشند که در تخلیه سریعتر لنف کمک بسیاری میکند و در افرادی که طولانی مدت دچار لنف بوده و تبدیل به فیبروز شده نیز تاثیر بسزایی دارد.
جوراب لنف ادم موبیدرم تووآن : این محصول جهت درمان لنف ادم در فاز نگهداری استفاده میشود، در ادامه فاز کاهش لنف ادم (Reduction) که معمولا پس از استفاده از بانداژها حاصل میشود، پوشیده میشود.
ابتلا به تورم لنفاوی میتواند ناخوشایند باشد و میتواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. این قابل درک است که اگر از نظر عاطفی بر شما تأثیر بگذارد یا مقابله با آن دشوار باشد . در صورت نیاز به کمک شما تنها نیستید. پزشک معالج یا پرستار شما را به یک متخصص لنف ادم معرفی میکنند.
لنف ادم یا ورم به دلیل تجمع مایع لنف در بافت زیر پوست به وجود میآید. برای کنترل و درمان لنف ادم میتوانید از محصولات لنف ادم تووآن بهره مند شوید که با نووآوری در طراحی میتواند بیشترین تاثیر در کاهش تورم دست و پا داشته باشد.
عمل جراحی غدد لنفاوی گردن در کودکان
در موارد نادر ، برای درمان سرطانهایی مانند سرطان تیروئید و یا سرطان ملانوما ( melanoma ) که ممکن است در غدد لنفاوی گردن گسترش یابد ، در کودکان ممکن است عمل غدد لنفاوی گردن انجام شود.
آماده سازی کودکان قبل از انجام آزمایش یا انجام جراحی میتواند اضطراب آن را کاهش دهد ، بنابراین برای انجام اقدامات لازم برای مقابله با سرطان بیشتر همکاری میکند. آماده سازی کودکان شامل توضیح درمورد اینکه آزمایش چه خواهد بود یا توضیح در مورد آنچه میبینند ، احساس میکنند ، میشنوند یا بو میکنند.
آماده سازی کودک برای جراحی بستگی به سن و تجربه آن دارد. بهتر است برای سهولت انجام جراحی و آزمایشات لازم اطلاعات بیشتری در مورد کمک به فرزندتان برای کنار آمدن با آزمایشات و معالجه کسب کنید.
گرههای لنفاوی بیشتر از 10 میلی متر معمولاً غیر طبیعی در نظر گرفته میشوند و غدد لنفاوی متورم معمولا بین ۱۲ تا ۲۵ میلیمتر هستند.