پره اکلامپسی در بارداری نوعی اختلال است که تنها در خانم ها بروز می کند و مختص بارداری و چند هفته اول پس از زایمان است. این بیماری با شروع فشار خون بالا و اختلال در اندام مانند آسیب به کلیه ها ، کبد ، پلاکت ها ، ریه ها ، مغز مشخص می شود که پس از ۲۰ هفته بارداری تشخیص داده می شود. فشار خون بالا هنگامی تشخیص داده می شود که فشار خون بیشتر از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه باشد. پره اکلامپسی است گاهی اوقات با نام دیگری، از جمله مسمومیت ، فشار خون بالا ناشی از حاملگی و توکسمی پره اکلامپسی نامیده می شود.
چه کسانی در معرض ابتلا مسمومیت بارداری قرار دارد؟
هر زن بارداری ممکن است به مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی مبتلا شود. با این حال ، برخی از زنان بیشتر از دیگران در معرض خطرابتلا قرار دارند. زنانی که دارای یک یا چند مورد از خصوصیات زیر باشند بیشتر در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی قرار دارند:
- اولین بارداری شما
- فشارخون مزمن ، بیماری کلیوی ، لوپوس یا دیابت قبل از بارداری
- دیابت بارداری
- حاملگی چند قلو
- سابقه خانوادگی پره اکلامپسی در خواهر یا مادر
- سابقه قبلی مسمومیت بارداری
- سن زیر ۲۰ سال و احتمالا سن بالای ۳۵ تا ۴۰ سال
- چاقی
حتما بخوانید : فشار خون بالا در بارداری و حقایقی که باید بدانید
چه عواملی باعث ایجاد پره اکلامپسی می شود؟
پره اکلامپسی به دلیل ناهنجاری های رشد جفت در اوایل بارداری بروز می کند. اگر جفت عمیقا وارد رحم نشود و خون سالمی از مادر تامین نشود ، با ادامه ی بارداری امکان تأمین مواد مغذی لازم برای جنین نخواهد بود. این خصوصا بعد از ۲۰ هفته حاملگی که جنین از جفت بزرگتر است و به سرعت در حال رشد است ، مشکل ساز می شود که منجر به اختلال عملکرد جفت و بروز حوادثی می شود که باعث آسیب به رگ های خونی در بدن مادر می شود (در کلیه ها ، کبد ، مغز) و باعث ایجاد سندرم بالینی می شود که ما آنرا پره اکلامپسی می نامیم. چرا این اتفاق برای بعضی از خانم ها می افتد و برخی دیگر نه , کاملا درک نشده است.
علائم پره اکلامپسی در بارداری چیست ؟
بسیاری از زنان مبتلا به پره اکلامپسی هیچ علائمی از این بیماری ندارند. به همین دلیل ، بازدیدهای قبل از تولد برای بررسی فشار خون بالا ، اغلب در نیمه دوم بارداری انجام می شود.
علائم مادر
بیشتر زنان مبتلا به پره اکلامپسی دارای فشار خون خفیف و مقدار کمی پروتئین اضافی در ادرار هستند و هیچ علائمی از این بیماری را تجربه نمی کنند. با این حال ، پره اکلامپسی به خودی خود در دوران بارداری بهبود نمی یابد و می تواند بدتر شود. این بیماری معمولا طی چند روز تا هفته ها اتفاق می افتد اما ممکن است سریعتر رخ دهد. ویژگی های شدید پره اکلامپسی شامل یک یا چند علامت یا علائم زیر است. اگر یک زن تنها یکی از این ویژگی ها را داشته باشد در رده شدید پره اکلامپسی قرار می گیرد. این علائم عبارتند از :
- سردرد شدید و مداوم
- مشکلات بینایی (تاری دید یا دو بینی، لکه های تاریک ، چشمک زدن نور یا خطوط کج )
- شروع جدید تنگی نفس(به دلیل وجود مایع در ریه ها)
- درد در ربع میانی یا راست شکم (شبیه به سوزش سر دل)
- ورم انگشتان دست
نشانه های پیشرفت بیماری پره اکلامپسی به مرحله حاد
- فشار خون بالاتر یا مساوی ۱۶۰ / ۱۱۰ میلیمتر جیوه بیش از یک بار در فاصله زمانی حداقل چهار ساعته , خطر سکته مغزی در زنان مبتلا به فشار خون در این محدوده ، افزایش می یابد.
- آزمایش غیر طبیعی کلیه (به عنوان مثال ، کراتینین سرم بالاتر از ۱.۱ (میلی گرم در دسی لیتر)
- تعداد کم پلاکت ها (کمتر از ۱۰۰۰۰۰ / میلی لیتر)
- ناهنجاری های کبدی (تشخیص داده شده توسط آزمایش خون)
- ادم ریوی (مایع در ریه ها)
- تشنج
علائم جنین
پره اکلامپسی می تواند باعث ایجاد اختلال در توانایی جفت در تامین مواد غذایی و اکسیژن کافی به جنین شود ، که می تواند شامل اثرات زیر باشد:
- آزمایش غیر طبیعی سلامتی جنین (مانند نمره پایین بیوفیزیکال پروفایل )
- رشد آهسته جنین ، که معمولاً با معاینه سونوگرافی مشخص می شود
- کاهش مقدار مایع آمنیوتیک اطراف جنین ، که معمولاً با معاینه سونوگرافی مشخص می شود
- کاهش جریان خون از طریق بند ناف ، که در تست های داپلر مشخص می شود (در معاینه سونوگرافی انجام می شود).
حتما بخوانید : راهنمای کامل مراقبت های بارداری
آیا پره اکلامپسی قابل پیشگیری است ؟
هیچ آزمایش قابل اطمینانی برای پیش بینی ابتلا به پره اکلامپسی در افراد وجود ندارد. حتی راهی برای جلوگیری کامل از آن وجود ندارد. پزشكان ممكن است برای خانم هایی که در معرض خطر( متوسط تا بالای ) ابتلا به پره اکلامپسی هستند ، توصیه كنند كه از آسپیرین با دوز كم استفاده كنند تا این خطر را كاهش دهند . آسپرین با دوز کم معمولا در اواخر سه ماهه اول (حدود ۱۲ تا ۱۴ هفته) شروع می شود و تا سه ماهه سوم بارداری ادامه می یابد (به طور معمول در ۳۶ هفته متوقف می شود).
هم کالج زنان و زایمان آمریکا (ACOG) و هم خدمات پیشگیری ایالات متحده دستورالعملهایی را برای انتخاب زنانی که در معرض خطر بالای ابتلا به پره اکلامپسی هستند , ارائه کرده اند که باید از مصرف آسپرین با دوز کم در دوران بارداری استفاده کنند . زنان در معرض خطر شامل کسانی هستند که:
- بارداری قبلی با پره اکلامپسی خصوصا شروع زودرس و با نتیجه نامطلوب همراه باشد
- حاملگی چند قلو
- فشار خون مزمن
- دیابت نوع ۱ یا نوع ۲
- بیماری کلیوی
- بیماری خود ایمنی (سندرم آنتی فسفولیپید ، لوپوس اریتماتوز سیستمیک)
در زنانی که علائم خفیف پره اکلامپسی مشاهده شود ممکن است نیاز به مصرف آسپرین با دوز کم داشته باشند ، اگرچه در همه موارد توصیه نمی شود. هیچ عوارض جانبی قابل توجهی از مصرف آسپرین با دوز کم در دوران بارداری مشاهده نشده است.
پره اکلامپسی در بارداری چگونه درمان می شود؟
تنها داروی پره اکلامپسی ، زایمان جنین و جفت است. داروها با کاهش فشار خون بالا در بارداری می توانند خطر سکته مغزی در مادر را کاهش دهند ، اما این روش های درمانی ناهنجاری های اساسی جفت را بهبود نمی دهد و بنابراین مانع پیشرفت بیماری نمی شوند.
مدیریت بارداری سخت با پره اکلامپسی بستگی به سن بارداری دارد و اینکه آیا ویژگی های شدید این بیماری وجود دارد یا خیر. روش زایمان (زایمان واژینال یا سزارین) به عوامل مختلفی بستگی دارد ، از جمله موقعیت جنین ، باز شدن دهانه رحم و وضعیت جنین. در بیشتر موقعیت ها ، زایمان واژینال امکان پذیر است.
برای تحریک زایمان (تحریک رحم به منقبض شدن) از اکسی توسین (پیتوسین) به صورت داخل وریدی استفاده می شود. اگردرد زایمان تغییری نکند ، یا عوارضی ایجاد شود که نیاز به زایمان سریع باشد ، ممکن است زایمان سزارین انجام شود .
برای مراقبت های بعد از زایمان می توانید از محصولات بارداری فروشگاه اینترنتی تب گیر استفاده کنید.
در پایان ترم ( ۳۷ هفتگی یا بیشتر )
زایمان در بارداری سخت با پره اکلامپسی در ۳۷ هفتگی یا بیشتر (به عنوان مثال مدت) شروعی برای برطرف شدن این بیماری وبه حداقل رساندن آسیب های احتمالی به مادر یا جنین از بدتر شدن پره اکلامپسی است . جنین در یا نزدیکی ۳۷ هفته در معرض خطرات نارس بودن قرار ندارد و معمولاً نیازی به ماندن در مراقبت های ویژه نوزادان نمی باشد.
قبل از ترم
اگر پره اكلامپسی قبل از ترم ایجاد شود و ویژگی های شدید بیماری وجود نداشته باشد ، ممكن است زایمان تا ۳۷ هفتگی به تأخیر بیفتد تا جنین زمان بیشتری برای رشد داشته باشد. اما اگر ویژگی های شدید پره اکلامپسی ایجاد شود ، زایمان باید برای جلوگیری از ایجاد عوارض احتمالی در مادر یا جنین انجام شود.
زایمان در زنان مبتلا به پره اکلامپسی بدون ویژگی های شدید قبل از ۳۷ هفته به تأخیر می افتد ، مادر و جنین از نزدیک مورد بررسی قرار می گیرند و از استروئیدها برای جلوگیری از تولد زود رس نوزادان استفاده می شود.
مرکز خرید بهترین محصولات بارداری و پس از زایمان با بهترین کیفیت
تب گیر نمایندگی فروش گن فاجاتFajate کلمبیا ارائه دهنده گن بعد از زایمان , گن لاغری و گن پس از جراحی با بالاترین کیفیت و اصالت کالا
مراقبت های پره اکلامپسی
مراقبت های لازم در پره اکلامپسی برای مادر و جنین به شرح زیر انجام می شود :
مراقبت های مادر
مراقبت های مادر – هنگامی که زایمان به تاخیر می افتد ، مادر و جنین کنترل می شوند. مادر در چنین شرایطی در بیمارستان بستری می شود و مراقبت هایی شامل اندازه گیری مکرر فشار خون و آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبد و کلیه و شمارش پلاکت ها انجام می شود. گاهی اوقات ممکن است فرد در خانه بماند و به ظور مرتب به مطب مراجعه کند. زنانی که در خانه تحت نظارت هستند ، در صورت بروز علائم بیماری شدید باید فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرند.
مراقبت های جنین
مراقبت های جنین- شامل ترکیبی از تست های بدون استرس و معاینه سونوگرافی است.
۱- تست بدون استرس برای جنین
تست بدون استرس برای نظارت بر وضعیت جنین انجام می شود. این کار با اندازه گیری ضربان قلب جنین با یک وسیله کوچک که روی شکم مادر قرار می گیرد انجام می شود. دستگاه از امواج صوتی (سونوگرافی) برای اندازه گیری ضربان قلب جنین در طی زمان ، معمولا برای ۲۰ تا ۴۰ دقیقه استفاده می کند. به طور معمول ، ضربان قلب پایه جنین باید بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربان در دقیقه باشد. بعد از ۳۴ هفته ، ضربان قلب به صورت دوره ای افزایش می یابد که حداقل ۱۵ ضربان در دقیقه از ضربان قلب پایه در ۱۵ ثانیه بالاتر است. اگر ضربان قلب جنین دو یا چند بار در طی یک دوره ۲۰ دقیقه ای افزایش یابد ، این آزمایش اطمینان بخش (“واکنشی”) محسوب می شود. اگر این افزایش ها بعد از ۴۰ دقیقه دیده نشود ، ممکن است آزمایش بیشتری انجام شود. به طور کلی ، بیماران سرپایی هفته ای دو بار تحت آزمایش جنین قرار می گیرند ، در حالی که آزمایش های بستری اغلب روزانه انجام می شود.
۲- سونوگرافی
سونوگرافی برای نظارت بر رشد جنین ، ارزیابی وضعیت تندرستی آن و ارزیابی جریان خون از طریق بند ناف (به نام تست داپلر) به کار می رود. یک پروفایل بیوفیزیکال تندرستی جنین را با استفاده از سونوگرافی برای ارزیابی حرکات جنین ، فعالیت تنفس ، حرکت بازوها و پاها و حجم مایعات آمنیوتیک ارزیابی می کند و به هر یک از این متغیرها امتیاز می دهد. نمره بالا اطمینان بخش است در حالی که نمره پایین ممکن است نشان دهنده این باشد که جنین بهتر است زایمان شود . معاینات سونوگرافی برای تخمین وزن جنین به طور معمول هر سه تا چهار هفته انجام می شود.
۳- تزریق استروئیدها
جنین هایی که نارس متولد می شوند در معرض خطر مشکل تنفسی هستند زیرا ممکن است ریه های آنها کامل نشده باشد. در زایمان زودرس (قبل از ۳۴ هفته بارداری) معمولا برای رشد سریع ریه جنین ، دو تزریق استروئید (مثلاً بتامتازون) انجام می شود. استروئیدها همچنین عوارض احتمالی زایمان زودرس ، مانند خونریزی داخل بطنی (خونریزی در مغز) را کاهش می دهند. دو تزریق جداگانه در ۲۴ ساعت تجویز می شود که فواید این درمان ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از تزریق اول رخ می دهد.
در طول زایمان چه اتفاقی می افتد؟
از آنجا که زنان مبتلا به پره اکلامپسی ممکن است دچار تشنج حاملگی (تشنج) شوند ، بیشتر بیماران در طول زایمان با منیزیم داخل وریدی (IV) درمان می شوند و معمولا به مدت ۲۴ ساعت پس از زایمان از تشنج جلوگیری می شود. منیزیم IV برای جنین بی خطر است. فشارخون شدید با یک یا چند داروی فشار خون بالا IV درمان می شود که باعث کاهش خطر سکته مغزی مادر می شود.
بعد زایمان چه اتفاقی می افتد؟
فشار خون بالا و پروتئین موجود در ادرار پس از زایمان ، معمولا طی چند روز یا چند هفته برطرف می شود. بالا رفتن فشارخون در طی چند هفته یا چند ماه معمولا مضر نیست. اما ، حتی پس از برطرف شدن پره اکلامپسی ، زنانی که مبتلا به پره اکلامپسی بودند در مقایسه با زنانی که پره اکلامپسی نداشتند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی قرار دارند . فشارخون شدید باید درمان شود و برخی از خانم ها پس از ترخیص از بیمارستان به داروی فشار خون بالا نیاز دارند که با بازگشت فشار خون به حالت طبیعی تا شش هفته ادامه دارد. پزشک شما ممکن است فشار خون را بعد از ترخیص از بیمارستان چه در مطب خود و یا در خانه کنترل کند و دوباره بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز برطرف شدن فشار خون را تایید کند.
فشار خونی که بیش از ۱۲ هفته پس از زایمان همچنان بالا باشد ، بعید است که با پره اکلامپسی در ارتباط باشد و ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد.
به نظر می رسد زنانی که به پره اکلامپسی مبتلا هستند بعدا در زندگی از جمله در دوران قبل از یائسگی در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی ، قرارمی گیرند. آنها باید در مورد این خطر با ارائه دهنده خدمات درمانی خود صحبت کنند. اصلاح سبک زندگی (رژیم غذایی سالم ، جلوگیری از چاقی و سیگار کشیدن) و مدیریت اختلالات چربی ، دیابت و فشار خون بالا (در صورت بروز این اختلالات) می تواند به کاهش خطر مشکلات قلبی عروقی کمک کند.
آیا پره اکلامپسی در بارداری آینده رخ خواهد داد؟
زنانی که به پره اکلامپسی مبتلا می شوند خطر ابتلا به آن در بارداری بعدی نیز وجود دارد. زنان مبتلا به پره اكلامپسي بدون ويژگي هاي شديد در نزديك ترم (۳۷ هفتگی ) ، تنها ۵ درصد شانس ابتلا به آن را دارند. با این حال ، زنانی که ویژگی های شدید پره اکلامپسی دارند و قبل از ۳۰ هفته حاملگی زایمان کرده اند ، در بارداری های بعدی خطر ابتلا به پره اکلامپسی (حداکثر ۷۰ درصد) در آنها بالاست.