برای بسیاری از افراد داشتن رگ های واریس رنج آور است و روش های مختلفی را برای درمان آن امتحان کرده اند. عمل جراحی یکی از روش های کم تهاجمی برای درمان قطعی واریس پا است. علاوه براین درمان واریس با لیزر و اسکلروتراپی روش های رایجی برای درمان واریس است. البته به همان اندازه که تاثیر عمل جراحی در درمان واریس اهمیت دارد مراقبت های بعد از عمل واریس پا نیز بسیار حائز اهمیت است. برای آشنایی با روش های درمان قطعی واریس پا , عوارض آنها و از همه مهم تر مراقبت های بعد از آن با ما همراه باشد.
رگ های واریس چگونه ایجاد می شود؟
رگ های واریسی رگ های بزرگ و متورم شده ای هستند که بر روی پاها ظاهر می شوند. واریس پا زمانی اتفاق می افتد که دریچه های رگ ها به درستی کار نکنند و خون به خوبی جریان نداشته باشد.
رگ های واریس پا اگر دردناک , متورم شوند حتما نیاز به درمان دارد. گزینه های مختلفی برای درمان آن وجود دارد از جمله روش های خانگی که می تواند تا حدودی در بهبود آنها موثر باشند.
اما در موارد شدید ممکن است واریس پا باعث ایجاد زخم بر روی پوست شود. این موارد حتما به درمان نیاز دارد.
حتما بخوانید : ۱۰ راهکار ساده برای درمان خانگی واریس
علائم رگ های واریس
در اکثر موارد ، هیچ دردی وجود ندارد ، اما علائم و نشانه های واریس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رگ ها پیچیده ، متورم و موج دار به نظر می رسند.
- رگ ها به رنگ آبی یا بنفش تیره است.
برخی از بیماران ممکن است علایم زیر را تجربه کنند:
- تیر کشیدن پاها
- داشتن احساس سنگینی در پاها ، خصوصا بعد از ورزش یا در شب
- یک جراحت جزئی در ناحیه آسیب دیده ممکن است منجر به خونریزی طولانی تر از حد نرمال شود.
- لیپودرماتواسکلروزیس – چربی در زیر پوست درست بالای مچ پا سخت می شود و در نتیجه باعث کوچک شدن پوست می شود.
- تورم مچ پا
- تلانژکتازی(گشادشدگی مویرگ ها) در پای آسیب دیده یا رگ های عنکبوتی
- ممکن است پوست در نزدیکی رگ های واریسی براق شود یا به رنگ قهوه ای یا آبی تغییر رنگ دهد.
- اگزمای وریدی – پوست در ناحیه آسیب دیده قرمز ، خشک می شود و دچار خارش می شود.
- هنگام ایستادن ناگهانی ، برخی از افراد گرفتگی پا را تجربه می کنند.
- درصد بالایی از مبتلایان به رگ های واریس نیز دارای سندرم پاهای بی قرار هستند.
- آتروفی بلانش – تکه های سفید نامنظم سفید که به شکل زخم در ناحیه مچ پا ظاهر می شوند.
حتما بخوانید : درمان واریس و بیماری های مزمن وریدی
عوارض رگ های واریسی
هر شرایطی که باعث تحلیل جریان خون شود ، عوارضی به همراه دارد.. عوارض ناشی از واریس شامل :
- خون ریزی
- ترومبوفلبیت: لخته شدن خون در ورید پا باعث التهاب ورید می شود.
- نارسایی مزمن وریدی – پوست به طور صحیح اکسیژن ، مواد مغذی و مواد زائد را با خون مبادله نمی کند زیرا جریان خون ضعیف است. نارسایی مزمن وریدی ناشی از رگ های واریس نیست ، اما این دو نهاد ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند.
- مبتلایان به نارسایی مزمن وریدی ممکن است به اگزمای واریس ، لیپودرماتواسکلروزیس ( پوست سخت و محکم ) و زخم های وریدی مبتلا شوند. زخم های وریدی به طور معمول در اطراف مچ پا شکل می گیرند و غالبا قبل از ناحیه تغییر رنگ به وجود می آید. ارزیابی پزشکی نارسایی مزمن وریدی بسیار مهم است.
عوامل موثر در ابتلا به واریس
کارشناسان مطمئن نیستند که چرا دیواره رگها کشیده می شوند یا چرا دریچه ها معیوب می شوند. در بسیاری از موارد ، بدون دلیل مشخصی ایجاد می شود. با این حال ، برخی از عوامل موثر در ابتلا به واریس عبارتند از :
- یائسگی
- بارداری
- بالای ۵۰ سال
- ایستادن برای مدت طولانی
- سابقه خانوادگی واریس
- چاقی
عوامل زیر در خطر ابتلا به واریس تاثیر بیشتری دارند که عبارتند از :
- جنسیت : زنان بیشتر از مردان به واریس مبتلا می شوند . ممکن است هورمون های زنانه رگها را شل کنند. در این صورت ، مصرف قرص های ضد بارداری یا هورمون درمانی (HT) ممکن است در ابتلا به واریس نقش داشته باشند.
- ژنتیک: رگهای واریسی معمولا به صورت خانوادگی یا ژنتیکی بروز می کند.
- چاقی: اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به واریس را افزایش می دهد.
- سن: به دلیل فرسودگی در دریچه های رگ ، خطر ابتلا به رگ های واریسی با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
- بعضی از مشاغل: فردی که مجبور است مدت زمان طولانی را در محل کار خود بایستد ، ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به واریس داشته باشد.
روش های درمان رگ های واریس
اگر بیمار علائمی نداشته باشد و از دیدن رگ های واریسی احساس ناراحتی نداشته باشد شاید درمان لازم نباشد. اما اگر علائمی وجود داشته باشد ، درمان می تواند برای کاهش درد یا ناراحتی ، رفع عوارضی مانند زخم پا ، تغییر رنگ پوست یا تورم موثر باشد.
حتما بخوانید : راه های درمان واریس
۱- عمل جراحی رگ های واریس
اگر رگ های واریس بزرگ باشد برای درمان لازم است با جراحی برداشته شود. جراحی معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در بیشتر موارد ، بیمار می تواند همان روز به خانه برود. اگر عمل جراحی در هر دو پا انجام شود ، ممکن است نیاز داشته باشد که یک شب را در بیمارستان بگذرانید.
در درمان رگ های واریسی با لیزر برای بستن رگ های کوچکتر و رگ های عنکبوتی کاربرد دارد. این روش با تابش شدید نور بر روی رگ های واریس انجام می شود که به تدریج محو شده و از بین می رود.
۲- بستن رگ و برداشتن آن
در این روش دو برش ایجاد می شود یکی در نزدیکی کشاله ران در قسمت بالای رگ موردنظر و دیگری در قسمت پایین پا ، یا در مچ پا یا زانو ایجاد می شود. . قسمت بالای رگ گره خورده و مهر و موم می شود. سپس رگ موردنظر توسط یک سیم نازک و انعطاف پذیر از قسمت پایین رگ خارج می شود.
این روش معمولا نیاز به بستری در بیمارستان ندارد. بستن رگ و برداشتن آن می تواند منجر به کبودی ، خونریزی و درد شود. در موارد بسیار نادر ، ممکن است ترومبوز ورید عمقی به وجود آید.
بعد از عمل ، اکثر بیماران ۱-۳ هفته برای بهبودی و بازگشت به محل کار و انجام سایر کارهای عادی زمان نیاز دارند. در طول زمان بهبود ، باید از جوراب های فشاری واریس استفاده شود.
۳- اسکلروتراپی برای رگ های واریسی
یک ماده شیمیایی به رگ های واریس کوچک و متوسط تزریق می شود که باعث شکاف و بسته شدن آنها می شود. چند هفته بعد ، آنها باید محو شوند. ممکن است یک ورید بیش از یک بار نیاز به تزریق داشته باشد.
۴- تخریب رادیو فرکانسی
برش كوچكی در زیر یا بالای زانو ایجاد می شود. این روش به كمك اسكن سونوگرافی انجام می شود. یک لوله باریک (کاتتر) داخل رگ کشیده می شود.
پزشک یک پراب(کاوشگر) را درون کاتتر قرار می دهد ، که انرژی رادیو فرکانسی ساطع می کند. انرژی رادیو فرکانسی رگ را گرم می کند و باعث ریزش دیواره های آن می شود و به طور موثر آن را می بندد . این روش برای واریس بزرگتر ترجیح داده می شود. تخریب رادیو فرکانسی معمولا با بی حسی موضعی انجام می شود.
۵- درمان رگ های واریس با لیزر آندوونوس
کاتتر به رگ بیمار وارد می شود. لیزر كوچكی از طریق كاتتر به بالای رگ هدف کشیده می شود. توسط تولید انرژی کوتاه رگ گرم می شود که باعث بسته شدن رگ می شود.
پزشک با کمک اسکن سونوگرافی ، لیزر را به انتهای رگ می فرستد ، و به تدریج تمام آن را می سوزاند و آب بندی می کند. این روش تحت بی حسی موضعی انجام می شود. ممکن است در این روش آسیب های عصبی وجود داشته باشد که معمولا مختصر است.
۶- فلبکتومی با ترانس لومیناتور
یک آندوسکوپی ترانس لومیناتور (نور ویژه) از طریق برش به زیر پوست کشیده می شود تا اینکه پزشک بتواند رگ های واریسی را ببیند. رگهای هدف با دستگاه مکش از طریق برش بریده و برداشته می شوند.برای این روش از بی حسی عمومی یا موضعی استفاده می شود. ممکن است بعد از عمل مقداری خونریزی و کبودی ایجاد شود.
نقش جوراب واریس در درمان رگ های واریس
جوراب واریس با وارد کردن فشار استاندارد می تواند در بهبود جریان خون موثر باشد. این جوراب ها در اطراف قوزک پا فشار بیشتری وارد می کنند و میزان فشار آن به طرف ساق پا به تدریج کاهش می یابد. بنابراین جوراب های واریس باعث جریان خون به سمت قلب می شود. در فیلم زیر اصول استفاده از جوراب واریس را می توانید مشاهده کنید.
مراقبت های بعد از عمل جراحی رگ های واریس
مراقبت های بعد از عمل رگ های واریس اهمیت زیادی دارد و بسته به نوع درمان این مراقبت ها متفاوت هستند. اما برای بهبودی سریعتر حتما به نکات زیر توجه کنید :
- بعد از جراحی واریس ممکن است پانسمان به مدت یک الی دو روز بر روی زخم باقی بماند به دلیل اینکه احتمال خونریزی وجود دارد.
- تا زمان بهبودی کامل زخم ها از رفتن به استخر و حمام خودداری کنید.
- بعد از عمل باید به مدت سه روز جوراب واریس بپوشید. البته لازم بذکر است که در هنگام خواب و حمام کردن آنها را در آورید.
- از نشستن و ایستادن طولانی مدت خودداری کنید.
- در صورت داشتن خونریزی می توانید پای خود را بالا بگیرید.
- اگر میزان خونریزی با وجود بانداژها زیاد بود حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
- به مدت دو هفته بعد از جراحی از انجام فعالیت های سخت و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- برای جلوگیری از ایجاد لخته خون حتما یک برنامه پیاده روی منظم داشته باشید.
- نوشیدن مایعات برای جلوگیری از یبوست و بهبودی کامل اهمیت زیادی دارد.
مواظبت های بعد از اسکلروتراپی چیست ؟
بعد از اسکلروتراپی رگ های واریس برای بهبودی سریعتر باید به نکاتی توجه کرد از جمله:
- مراقب باشید که در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نگیرید.
- از آنجام ورزش ها و فعالیت های سخت دوری کنید.
- از کمپرس آب گرم استفاده نکنید.
- از جکوزی و حمام آب گرم دوری کنید.
- بیماران باید تا چند روز بعد از عمل به مدت ۲۴ ساعت از جوراب های فشاری استفاده کنند.
مدت زمان پوشیدن جوراب واریس بعد از عمل واریس پا
برای بهبودی بعد از عمل باید به مدت ۴۸ ساعت یا دو روز از جوراب واریس استفاده کنسد. جوراب واریس باعث بهبود جریان خون و حرکت آن به سمت قلب می شود. بعد از دو روز باید به مدت دو هفته از جوراب های واریس استفاده شود با این تفاوت که در هنگام خواب و استحمام حتما باید آن را در آورید.
مراقبت های لازم بعد از لیزر واریس پا
علاوه بر مراقبت های ذکر شده بعد از لیزر واریس پا باید یک الی دو روز بعد از عمل به پزشک مراجعه شود که با بررسی رگ ها با سونوگرافی از بسته شدن رگ ها بعد از عمل اطمینان حاصل کند. در لیزر واریس پا ممکن است فرد به ورم پا مبتلا شود که بعد از یک ماه کاملا برطرف می شود.
در آخر سعی کنید که با داشتن وزن ایده آل , ورزش کردن و استفاده از جوراب های واریس از مبتلا شدن به این عارضه جلوگیری کنید.
