درد پا یا درد در هر قسمت از ساق پا یکی از علائم شایع تروما یا بیماری است. دلایل زیادی برای درد پا وجود دارد.
علل آسیب زا شامل آسیب های ورزشی است. علل دیگر می تواند به رگ های خونی، اعصاب، ماهیچه ها، مفاصل، بافت های نرم یا استخوان ها مربوط باشد. دوره درمان بستگی به علت درد پا دارد.
درد ساق پا معمولا در خانه قابل درمان است، اما اگر درد آن ناگهانی، شدید یا مداوم باشد، یا اگر علائم دیگری وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به مراقبت های پزشکی باشد.
این مقاله به برخی از علل شایع پا درد و برخی از درمان‌های خانگی می‌پردازد.
حقایق سریع در مورد درد پا
- علل درد پا می تواند عضلانی-اسکلتی، عصبی یا عروقی باشد.
- شین اسپلینت یا درد جلوی ساق پا و شکستگی استرس می تواند در اثر ورزش های تکراری مانند دویدن ایجاد شود.
- پا درد گاهی اوقات می تواند نشان دهنده مشکلات جدی عروقی باشد. اینها گاهی اوقات می توانند کشنده باشند و نیاز به مداخله پزشکی دارند.
- بسیاری از انواع درد را می توان در خانه درمان کرد، اما درد شدید یا مداوم می تواند نشان دهنده وضعیت جدی تری باشد.
علت درد پا چیست ؟
درد ساق پا عمدتاً می تواند به عنوان عصب شناختی، اسکلتی عضلانی یا عروقی طبقه بندی شود یا ممکن است همپوشانی داشته باشند.
۱- درد اسکلتی عضلانی: به عنوان مثال می توان به صدای مفاصل اشاره کرد که با صدای ترکیدن یا ترک خوردن در زانو تشخیص داده می شود، یا آرتریت، یک بیماری خود ایمنی که مفاصل لگن، زانو یا مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر عضله، تاندون یا رباط در هنگام زمین خوردن دچار کشیدگی شود، هر دردی عضلانی اسکلتی خواهد بود.
گرفتگی شبانه، سندرم کمپارتمان و شکستگی استرسی نیز از مشکلات اسکلتی عضلانی هستند.
۲- درد عروقی : علل آن عبارتند از بیماری شریانی محیطی ، ترومبوز ورید عمقی (DVT) ، سلولیت ، عفونت ، رگهای واریسی و اگزمای واریسی که در آن درد با تغییر رنگ پوست همراه است.
حتما بخوانید : واریس اگزما ؛ علائم , درمان و پیشگیری از آن
۳- درد عصبی: شرایطی شامل سندرم پاهای بی قرار، که در آن پاها به طور غیرقابل کنترلی تکان می‌خورند، نوروپاتی یا آسیب عصبی و درد عصب سیاتیک است. درد عصبی حتی در هنگام استراحت نیز ممکن است وجود داشته باشد.
در اینجا برخی از علل درد پا را با جزئیات بیشتری بررسی خواهیم کرد.
درد پا چیست؟
درد زمانی اتفاق می‌افتد که اعصاب به محرک‌هایی مانند فشار زیاد، دمای بالا یا پایین و مواد شیمیایی واکنش نشان می‌دهند که می‌توانند در اثر آسیب بافت ایجاد شوند.
درد ساق پا می تواند تیز، مبهم، بی حس کننده، گزگز، سوزش، تشعشع یا درد باشد.
همچنین درد ساق پا می تواند حاد به معنای ناگهانی و کوتاه مدت یا مزمن و مداوم باشد. شدت را می توان در مقیاسی از ۱ تا ۱۰ یا از خفیف تا شدید رتبه بندی کرد.
صدمه ای که در حین بازی ورزشی یا تصادف ایجاد می شود معمولاً حاد و آسیب زا است. فرد معمولا می تواند علت را شناسایی کند.
علل دیگر، مانند بیماری شریانی محیطی (PAD) معمولا به مرور زمان ایجاد می شود ، اگرچه ممکن است فرد بتواند شروع درد را مشخص کند.
برخی از آسیب‌های ورزشی مانند آسیب‌های فشاری مکرر و شکستگی‌های استرسی در طول زمان ایجاد می‌شوند. اگر فرد استراحت نکند یا به دنبال درمان نباشد، آسیب های تروماتیک نیز می توانند به مشکلات طولانی مدت یا مزمن تبدیل شوند.
آگاهی از اتفاقات قبل و بعد از بروز ” درد پا ” اهمیت زیادی دارد ، زیرا می تواند در زمان تصمیم گیری برای مراجعه به پزشک به شما کمک کند.
انواع پا درد و درمان
علل مختلف درد پا می تواند علائم مشابهی داشته باشد. تشخیص صحیح می تواند شانس درمان مناسب را در صورت لزوم افزایش دهد. شناسایی علائم و شروع آنها می تواند به تشخیص مناسب کمک کند.
گرفتگی عضلات پا یا اسب چارلی
اسب‌های چارلی دوره‌های گذرای درد هستند که می‌تواند چند دقیقه طول بکشد. عضله، معمولاً ساق پا در پشت ساق پا، سفت شده و دچار اسپاسم می شود.
گرفتگی پا در شب و افراد مسن بیشتر شایع است. تخمین زده می شود که از هر ۳ فرد بالای ۶۰ سال، ۱ نفر دچار گرفتگی شبانه و ۴۰ درصد بیش از ۳ حمله در هفته را تجربه می کنند.
بیماری شریانی محیطی
در بیماری شریانی محیطی یا PAD ، درد ساق پا به دلیل گردش ضعیف خون ایجاد می شود. بدون درمان، می تواند کشنده باشد. علامت کلیدی آن لنگش متناوب است.
لنگش متناوب باعث می شود خون رسانی به عضلات پا محدود شود. کمبود اکسیژن و مواد مغذی ناشی از آن باعث درد می شود.
لنگیدن پا شامل موارد زیر است:
- درد عضلانی مانند گرفتگی در حین ورزش یا فعالیت
- درد در باسن، ران، ساق پا و پا
- درد هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها
- گرفتگی های مداومی که بعد از طی کردن مسافت های مشابه در پیاده روی ایجاد می شوند و معمولا در هنگام استراحت برطرف می شوند.
ترومبوز وریدی عمقی یا DVT
ترومبوز وریدی عمقی به لخته شدن خون در وریدهای عمقی پا اشاره دارد. می تواند به نشستن طولانی مدت به عنوان مثال، در یک پرواز طولانی مدت ظاهر شود.
علائم شامل تورم ، احساس داغی و درد در یک طرف ساق پا است. این ممکن است فقط هنگام راه رفتن یا ایستادن رخ دهد.
لخته ممکن است خود به خود حل شود، اما اگر فردی دچار سرگیجه و تنگی نفس ناگهانی شود، یا اگر خون سرفه کند، نیاز به مراقبت اورژانسی دارد.
اینها می تواند نشانه هایی باشد که DVT به آمبولی ریه یا لخته خون در ریه تبدیل شود.
مشکلات عروقی می تواند جدی باشد. هر دو PAD و DVT می توانند بدون علائم ظاهر شوند. افرادی که به دلیل سبک زندگی یا سابقه پزشکی دچار مشکلات عروقی در پا می شوند باید از علائم احتمالی آن آگاه باشند.
شین اسپلینت یا گرفتگی جلوی ساق پا
درگیر شدن در فعالیت های شدید ورزشی می تواند منجر به آسیب های مختلفی شود.
آهسته دویدن می تواند نیروهای ضربه ای مداومی ایجاد کند که عضلات و تاندون ها را بیش از حد تحت فشار قرار می دهد. شین اسپلینت یا گرفتگی ساق پا حساسیت شدید و موضعی در عضلات ایجاد می کند و گاهی اوقات درد استخوانی که معمولاً در اطراف استخوان ساق پا احساس می شود.
علت درد ساق پا را نمی توان مانند شکستگی به طور شفاف توضیح داد.
شکستگی های استرسی
فشار سنگین، به عنوان مثال سقوط ، می تواند منجر به شکستگی شود. برخی از شکستگی ها با کبودی شدید، تورم و تغییر شکل همراه هستند که به راحتی و بلافاصله قابل مشاهده هستند. این مورد حتما نیاز به مراجعه پزشک دارد.
شکستگی‌های استرسی به دلیل شکستگی‌های کوچکی هستند که می‌توانند ناشی از استرس و فشار مداوم در طول ورزش ایجاد شوند ، اغلب زمانی که شدت فعالیت خیلی سریع افزایش می‌یابد.
هیچ آسیب واحدی وجود ندارد و شکستگی ها کوچک هستند. درد ممکن است در مراحل اولیه در طول هر جلسه تمرین شروع شود و در نهایت همیشه وجود داشته باشد.
تاندونیت پوپلیتئوس
این باعث ایجاد زانو درد در هنگام دویدن در سراشیبی می شود. علت آن التهاب تاندون پوپلیتئوس است که برای ثبات زانو بسیار مهم است.
فشار همسترینگ
ضربه شدید می تواند منجر به رگ به رگ شدن و کشیدگی شود. پیچ خوردگی به کشش یا پارگی اشاره دارد. کشیدگی آسیبی است که به ماهیچه ها یا تاندون ها وارد می شود.
معمولا با دویدن در ارتباط است، کشیدگی همسترینگ می تواند منجر به درد شدید در پشت عضله ران شود که معمولا به دلیل پارگی جزئی است.
رگ به رگ شدن و کشیدگی معمولا به دلیل کافی نبودن تمرین انعطاف پذیری ، کشش بیش از حد یا گرم نکردن بدن قبل از فعالیت ایجاد می شود. ادامه ورزش در حین آسیب دیدگی خطر را افزایش می دهد.
سندرم کمپارتمان
هنگامی که آسیب وارد شده به پا باعث ایجاد تورم شود، وارد شدن سطوح خطرناک فشار روی عضلات می تواند منجر به سندرم کمپارتمان حاد یا مزمن شود. که می تواند به دلیل شکستگی یا کبودی شدید باشد.
این تورم باعث افزایش فشار می شود تا زمانی که خون رسانی به بافت عضلانی قطع شود و باعث تخلیه اکسیژن و تغذیه عضلات می شود. با توجه به آسیب ممکن است درد به طور غیر منتظره شدید باشد.
در موارد شدید، درد اولیه ممکن است بی حسی ، فلجی و آسیب دائمی عضلانی به همراه داشته باشد.
درد عصب سیاتیک
سیاتیک زمانی اتفاق می‌افتد که به یک عصب، اغلب در ستون فقرات، فشار وارد می‌شود که منجر به دردهایی می‌شود که از باسن به پا می‌رسد.
سیاتیک زمانی می تواند اتفاق بیفتد که عصب در اسپاسم عضلانی یا فتق دیسک کمر “فشرده” شود. اثرات درازمدت شامل فشار بر سایر قسمت‌های بدن به دلیل تغییر راه رفتن برای جبران درد است.
سرطان تخمدان
سرطان تخمدان می تواند منجر به درد و تورم در پاها شود.
درمان خانگی درد پا از زانو به پایین
بسیاری از موارد درد پا را می توان در خانه و بدون مداخله پزشکی برطرف کرد.
خودیاری برای گرفتگی عضلات
اگر علت جدی گرفتگی عضلات رد شده باشد، اقدامات خودیاری می تواند مناسب باشد. مسکن ها گرفتگی عضلات پا را بهبود نمی بخشند، زیرا به طور ناگهانی شروع می شوند، اما کشش و ماساژ عضله می تواند کارساز باشد.
برای تسکین درد هنگام بروز گرفتگی عضلات
- انگشتان پا را بگیرید و در حالی که پا صاف است ، آن را به سمت بدن بکشید.
- روی پاشنه پا راه بروید تا زمانی که گرفتگی از بین برود.
برای جلوگیری از گرفتگی عضلات
- همیشه قبل از ورزش کردن بدن را گرم کردن و بعد از آن حرکت کششی انجام دهید.
- با نوشیدن ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز از کم آبی بدن جلوگیری کنید.
- به طور منظم پاها را کشش و ماساژ دهید.
درمان آسیب های ورزشی
آسیب‌های ورزشی جزئی، مانند رگ به رگ شدن پا و کشیدگی پا را می‌توان با RICE درمان کرد:
- استراحت (Rest) : برای جلوگیری از آسیب بیشتر و امکان زمان بهبودی برای کاهش تورم.
- یخ (Ice) : برای کاهش تورم، التهاب و درد. به مدت ۲۰ دقیقه در یک پارچه پیچیده شده، نه مستقیماً روی پوست.
- فشرده سازی (Compression) : برای کاهش تورم و درد، از یک باند کشی با سطح فشار کم استفاده کنید
- ارتفاع (Elevation) : پا را بالاتر از سطح قلب قرار دهید تا نیروی جاذبه به تخلیه کمک کند تا تورم و درد کاهش یابد.
داروهایی مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی می توانند به کاهش برخی از دردها کمک کنند، اما اگر درد بیش از ۷۲ ساعت ادامه داشت، باید با پزشک متخصص مشورت کرد.
در بازگشت به فعالیت باید شدت آن درجه بندی شود تا انعطاف پذیری، قدرت و استقامت به طور ایمن ایجاد شود.
مشکلات گردش خون
مراقبت پزشکی برای لنگیدن پا و سایر علائم بیماری عروقی، به دلیل خطر حمله قلبی یا سکته، مورد نیاز است.
حتما بخوانید : علائم گردش خون ضعیف چیست و چه علتی دارد ؟
برای کاهش عوامل خطر قلبی عروقی، به مردم توصیه می شود که :
- دوری یا ترک سیگار
- طبق توصیه پزشک ورزش متوسط انجام دهید
- سطوح قند خون، کلسترول و لیپیدها را مدیریت کنید
- کنترل فشار خون
- در صورت لزوم از درمان ضد پلاکتی برای کاهش لخته شدن خون پیروی کنید
- ورزش و رژیم غذایی سالم مفید است. کسانی که برنامه درمانی برای یک بیماری قلبی عروقی یا سایر بیماری ها دارند باید به دقت آن را دنبال کنند.
درد پا دلایل مختلفی دارد و علائم آن معمولا با هم همپوشانی دارند. در صورت تداوم علائم ، بدتر شدن یا دشوار شدن زندگی، فرد باید به پزشک مراجعه کند.
یک استراتژی تشخیص افتراقی می تواند به رد علل نامناسب، محدود کردن احتمالات و ارائه مداخله و درمان به موقع کمک کند.
source: Types and causes of leg pain
