واریکوسل شباهت زیادی به رگ های واریسی دارد اما به جای پاها در اطراف بیضه ها اتفاق می افتد. آنها معمولاً مشکلی ایجاد نمی کنند ، اما می توانند روی باروری مردان تأثیر بگذارند.
واریکوسل زمانی اتفاق می افتد که رگ های خاصی در کیسه بیضه به دلیل عملکرد ناقص دریچه های پمپاژ خون بزرگ و گشاد شوند. آنها حدود ۱۵ درصد از مردان را تحت تاثیر قرار می دهند، وبیشتر در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال اتفاق می افتند. این نوع واریس معمولا در یک طرف و سمت چپ بروز می کند.
حتما بخوانید : راه های درمان واریس
با ما همراه باشید که با علل , علائم و درمان واریکوسل آشنا شوید.
حقایق صریح در مورد واریکوسل
- این عارضه شبیه به واریس است اما بر روی ناحیه بیضه در مردان بروز می کند.
- این عارضه در ۱۵٪ از مردان رخ می دهدو معمولاً بین ۱۵ تا ۲۵ سال اتفاق می افتد.
- علت دقیق آن ناشناخته است ، اما ممکن است شبیه به واریس باشد.
- آنها معمولاً دردناک نیستند.
- واریکوسل ها معمولاً جدی نیستند ، اما عوارضی مانند مشکلات باروری دارند.
- در صورت بروز این بیماری امکان انجام جراحی وجود دارد.
واریکوسل چیست؟
واریکوسل به رگهای بزرگ شده در بیضه اشاره دارد. آنها مشابه رگ های واریسی ساق پا هستند. این عارضه بر ورید معروفی به نام pampiniform plexus اثر می گذارد. این ورید در بند اسپرماتیک یافت می شود و وظیفه آن خنک کردن خون شریانی قبل از رسیدن اسپرم است. واریکوسل ها باعث ایجاد اختلال در این سیستم خنک کننده می شود و مانع از تولید اسپرم با کیفیت خوب می شود.
درمان واریکوسل
معمولا برای این بیماری درمان لازم نیست مگر اینکه موارد زیر اتفاق افتد :
- درد و ناراحتی
- تعداد اسپرم کم شود.
- ناباروری که حداقل ۲ سال ادامه داشته و در غیر این صورت غیر قابل توجیح است.
در این موارد ممکن است عمل جراحی توصیه شود.
جراحی برای درمان واریکوسل
برای درمان این نوع عارضه سه روش جراحی وجود دارد:
واریکوسلکتومی
جراحی باز واریکوسلکتومی تحت بی حسی موضعی یا عمومی انجام می شود. جراح از طریق کشاله ران یا به طور معمول از طریق شکم یا ران فوقانی به ناحیه دسترسی پیدا می کند. با استفاده از سونوگرافی و میکروسکوپ های جراحی ، آنها رگهای آسیب دیده را مسدود می کنند و خون از طریق عروق سالم مجددا جریان می یابند. بعد از جراحی فرد درد کمی خواهد داشت و فرد به زودی می تواند به فعالیت های عادی بازگردد.
جراحی لاپاروسکوپی
در جراحی لاپاروسکوپی جراح لوله های نازک را از طریق برش کوچکی بر روی شکم وارد بدن می کند. این عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و درد بعد از جراحی بسیار خفیف است.
آمبولیزاسیون
در این روش رادیولوژیست یک لوله به نام کاتتر از طریق گردن یا کشاله ران وارد بدن می شود. جراح کویل یا مواد شیمیایی را برای مسدود کردن ورید از طریق لوله به رگ آسیب دیده منتقل می کند که از جریان خون از رگ های غیر طبیعی جلوگیری کند. این روش تهاجمی است و می تواند به عنوان یک روش سرپایی انجام شود و زمان بهبودی آن نسبتاً کوتاه است.
عوارض جراحی واریکوسل
این روشها نسبتاً بی خطر هستند اما مانند هر عمل جراحی عوارض زیادی دارند. شامل :
- آسیب شریان
- آتروفی بیضه
- عفونت , کبودی ، تورم یا تجمع مایعات در ناحیه مورد نظر
- درد شکم
البته ممکن است در برخی موارد ترومبوز ورید کلیوی ایجاد شود. که می تواند بر کلیه تأثیر بگذارد و نیاز به جراحی بیشتر باشد.
علائم واریکوسل
این عارضه به ندرت باعث درد می شود ، اما انجام این کارها می تواند این شرایط را بدتر کند. از جمله:
- هنگام ایستادن یا هنگام ورزش کردن درد آن بدتر می شود.
- درد آن از شدید به کم متغیر است
- به هنگام خوابیدن درد آن کاهش می یابد.
واریکوسل اغلب قابل تشخیص نیست ، اما پزشک ممکن است هنگام معاینه پزشکی متوجه آنها شود. با این حال ، فرد اگر متوجه شود باید به پزشک مراجعه کند. علایم آن شامل :
- هرگونه تغییر در اندازه ، شکل یا ظاهر بیضه ها
- توده
- مشکلات باروری
- تورم در بیضه
- رگهایی که به صورت غیرمعمول بزرگ یا پیچ خورده است.
عوارض واریکوسل
در برخی موارد واریکوسل می تواند باعث ایجاد عوارض زیر شود. از جمله:
ناباروری
ناباروری جدی ترین عارضه ای است که می تواند رخ دهد. احتمالاً این اتفاق می افتد زیرا افزایش میزان خون باعث افزایش دما در ناحیه بیضه می شود. بین ۳۵ تا ۴۴ درصد از مردان مبتلا به ناباروری اولیه , واریکوسل دارند. همچنین این بیماری ۴۵ تا ۸۱ درصد از مردان مبتلا به ناباروری ثانویه را تحت تأثیر قرار می دهند.
تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۱۶ نشان داد که از ۷،۰۳۵ جوان سالم که از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ مورد بررسی قرار گرفتند ، ۱۵.۷ درصد واریکوسل داشتند. افراد مبتلا به این عارضه از نظر کیفیت منی ضعیف تر بودند. تولید موثر اسپرم در دمایی پایین تر از دمای بدن انجام می شود.
کوچک شدن بیضه
واریکوسل می تواند منجر به آتروفی بیضه یا کوچک شدن آن می شود. لوله‌های تولید اسپرم بخش اعظم بیضه را تشکیل می‌دهند. در صورت آسیب دیدن ، ممکن است بیضه کوچکتر و نرم تر شود.
عدم تعادل هورمون
از آنجا که سلول ها به افزایش فشار واکنش نشان می دهند ، ممکن است سطح هورمون ها در بدن تغییر کنند. بنابراین ممکن است سطح هورمون لوتنزینگ افزایش یابد. این هورمون در مردان و خانم ها وجود دارد اما در خانم ها بیشتر است. همچنین ممکن است سطح تستوسترون از حد نرمال به غیر طبیعی تغییر کند.
علت واریکوسل
یکی از علل مربوط به واریکوسل این است که دریچه های موجود در بند ناف اسپرماتیک ، که خون را به داخل بیضه ها منتقل می کنند ، به درستی کار نمی کنند. اینکه چرا این اتفاق می افتد کاملا مشخص نیست ولی مشابه آن در واریس پا رخ می دهد.
دریچه های یک طرفه در رگ ها باید همیشه اجازه دهند که خون به سمت قلب حرکت کند. دریچه های معیوب می توانند در جریان خون اختلال ایجاد کنند. بنابراین به جای اینکه خون همواره به سمت قلب جریان یابد , حجم آن در رگ ها افزایش می یابد . این تجمع خون باعث می شود که رگ ها بزرگ و گشاد شوند. مانند هر ارگان دیگر ، اختلال در جریان خون می تواند مانع از عملکرد صحیح آن ارگان شود.
درجه بندی واریکوسل
درجه بندی این بیماری را می توان به صورت زیر تعریف کرد:
- نوع فشار: تجمع خون در ورید اسپرماتیک باعث ایجاد واریکوسل گرید ۱ می شود.
- نوع انتقال : باعث آسیب به رگ اسپرماتیک و سایر رگ ها می شود و منجر به واریکوسل گرید ۲ و گرید ۳ می شود.
بیضه سمت چپ به احتمال زیاد تحت تأثیر قرار می گیرد. با این حال ، حتی اگر فقط یک طرف دارای واریکوسل باشد ، این می تواند بر تولید اسپرم در هر دو طرف تأثیر بگذارد.
ریسک های واریکوسل
هیچ ریسک خاصی برای این بیماری شناخته نشده است ، اما بیشتر در دوران بلوغ ظاهر می شوند. داشتن اضافه وزن ممکن است خطر ابتلا به آن را کاهش دهد ، در حالی که قد بلند ترمی تواند خطر ابتلا به واریکوسل را افزایش دهد.
حتما بخوانید : بهترین و موثرترین روش لاغری
پیش از این تصور می شد که اگر مردی دارای فرزند باشد ، بعید است که بعد از این نابارور شود ، اما در سال ۱۹۹۳ محققان به این نتیجه رسیدند که این واقعیت ندارد و با گذشت زمان احتمال ناباروری افزایش می یابد.
اگر مرد بالای ۴۰ سال دچار واریکوسل شود ، احتمالاً به دلیل انسداد رگ های بزرگتر در ناحیه شکم است که ممکن است به دلیل تومور کلیه به وجود آمده باشد.
درمان طبیعی واریکوسل
اگر واریکوسل نیازی به عمل جراحی نداشته باشد ، پوشیدن لباس زیر طبی می تواند در کاهش درد موثر باشد. همچنین برای درمان کم بودن تعداد اسپرم ها روش های مختلفی وجود دارد ، اما بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید.
تشخیص واریکوسل
درجه بندی و گرید های واریکوسل به شرح زیر است:
- گرید ۱ واریکوسل : کوچکترین نوع که قابل مشاهده نیست ، اما پزشک در صورت استفاده از مانور والسالوا ( valsalva maneuver ) می تواند آن را تشخیص دهد.
- گرید ۲ واریکوسل : این گرید قابل مشاهده نیست ، اما می توان آن را بدون مانور والسالوا تشخیص داد.
- گرید ۳ واریکوسل : در گرید ۳ واریکوسل قابل مشاهده است.
نوع ساب کلینیکال فقط از طریق سونوگرافی قابل تشخیص است. برای تشخیص این عارضه از ترموگرافی و تست رفلاکس داپلر استفاده می شود. سونوگرافی همچنین به رد سایر علل احتمالی واریکوسل ، مانند تومور در مجاری اسپرماتیک کمک خواهد کرد.
سایر آزمایشات ممکن شامل تجزیه و تحلیل مایع منی و تست هورمون برای تشخیص هورمون تحریک کننده فولیکول بالا (FSH) و تستوسترون پایین باشد که در صورت شک پزشک به عملکرد بیضه انجام می شود.
واریکوسل معمولاً خطری ایجاد نمی کند ، اما اگر تغییری در شکل و اندازه ناحیه تناسلی ایجاد شود ، مراجعه به پزشک بسیار مهم است.
مطلب خوب و کاملی بود