فهرست مطالب
زایمان فیزیولوژیک چیست ؟
زایمان فیزیولوژیک همان زایمان طبیعی است که بدون هیچ دارو و آمپول فشاری انجام می شود. در زایمان فیزیولوژیک پزشک به شما هیچ دارویی تزریق نمی کند و این امکان را به وجود می آورد که روند طبیعی زایمان طی شود. تعداد زیادی از مادران می توانند با زایمان طبیعی بچه خود را به دنیا بیاورند اما به دلیل ترس از زایمان طبیعی به سزارین روی می آورند اما زایمان سزارین با تزریق داروهای بدون درد و مداخلات پزشکی انجام می شود و عوارضی مانند عفونت , جدایی مادر و نوزاد در بدو تولد و افزایش سزارین را به دنبال دارد. آمادگی بدن برای زایمان طبیعی توسط تاثیرگذاری هورمون های بدن بر عضلات شکم , لگن و کمر انجام می شود. برای زایمان فیزیولوژیک فرد با دردهای طبیعی زایمان به پزشک مراجعه می کند. در این زایمان از خوابیدن روی تخت و غذا نخوردن خبری نیست , بلکه تلاش می شود که زائو احساس راحتی کند و در کنار همسر خود زایمان کند.
مراحل زایمان فیزیولوژیک
مادران در زایمان فیزیولوژیک به مادر آزادی عمل بیشتری داده می شود به گونه ای فرد هر وضعیتی که برای زایمانش راحت تر است را انتخاب می کند. برای راحتی در زایمان مادران باید در کلاس های آمادگی زایمان حضور داشته باشند که با مراحل این زایمات آشنا شوند. حتی بهتر است چند جلسه با همسر خود در این کلاس ها شرکت کنند.
وضعیت های مختلف در زایمان فیزیولوژیک
همانطور که گفته شده در زایمان فیزیولوژیک تمام تلاش برای راحتی مادر است بنابراین دیگر نیازی نیست که برای زایمان حتما روی یک تخت بخوابید و به شما سرم وصل شود در زایمان فیزیولوژیک برخلاف روش های دیگر وضعیت های مختلفی برای زایمان وجود دارد که بنا به راحتی مادر انتخاب می شود. این وضعیت ها شامل:
- حالت ایستاده برای زایمان : در این حالت مادر باید دست های خود را به دیوار تکیه دهد و وزن خود را به سمت جلو وارد کند. در این وضعیت بیشتر به کمر فشار وارد می شود.
- حالت خوابیده برای زایمان فیزیولوژیک : در این حالت فرد به سمت پهلو می خوابد و بهترین وضعیت برای زایمان است چراکه در فرآیند زایمان خون رسانی به جنین بهتر انجام می شود.
- قرار گرفتن روی زانو : زمانی که دهانه رحم باز نشده باشد می توانید به حالت سجده به طوری که سر و زانو به سمت پایین باشد قرار بگیرید.
- زایمان فیزیولوژیک به صورت نشسته : در این روش مادر بر روی صندلی برعکس می نشیند. در این حالت امکان ماساژ کمر نیز وجود دارد که آرامش بیشتری به مادر می دهد.
- استفاده از توپ های مخصوص : این روش در کاهش فشار بر روی لگن و رها سازی آن در کاهش درد زایمان بسیار موثر است.
علاوه بر حالت های گفته شده حالت چمپاتمه , نشسته رو به جلو , وان آب گرم , چهار دست و پا و لیتاتومی برای زایمان فیزیولوژیک وجود دارد.
روش های غیر دارویی کاهش درد زایمان
زایمان فیزیولوژیک بدون تزریق و یا مصرف دارویی انجام می شود بنابراین برای کاهش درد از روش های غیر دارویی استفاده می شود. این روش ها در واقع گیرنده های حسی- محیطی را فعال می کند و باعث می شود فرد درد کمتری احساس کند مختلفی وجود دارد. روش های غیر دارویی برای کاهش درد زایمان عبارتند از :
- ماساژ برای تسکین درد زایمان بسیار موثر است که توسط همراه یا ماما انجام می شود. می توان همراه با ماساژ از روغن های گیاهی نیز استفاده کرد.
- برای ایجاد آرامش می توان از رایحه درمانی استفاده کرد. در رایحه درمانی از گیاهان اسطوخدوس , برکاموت و زاج برای ایجاد حس آرامش در مادر استفاده می شود
- برای کاهش درد زایمان می توان از کمپرس گرم , دوش گرم , پتوهای گرم کننده و حتی از پدهای گرم و مرطوب استفاده کرد.
- تجسم خلاق روشی برای تسکین درد است که با منحرف کردن حواس به کاهش درد کمک می کنند مثل نگاه کردن به تصویر یا شی و یا زنده کردن خاطرات
- زایمان به همراه همسر یا روش برادلی برای تشویق فرد برای شل کردن بدن و استفاده صحیح از تکنیک های تنفسی بسیار موثر است.
- برای کنترل انقباضات تکنیک های تنفسی و خونرسانی به نوزاد بسیار موثر هستند . تکنیک های تنفسی گام به گام متغیر , تنفس آرام و تنفس اصلاح شده یا گام به گام الگویی برای حواس پرتی فرد باردار و کاهش دردم بسیار موثر است.
- موزیک درمانی و گوش دادن به موسیقی مورد علاقه در کاهش اضطراب بسیار موثر است و ریتم تنفسی را آرام می کند.
- استفاده از آب درمانی یا غوطه وری در آب مثل جکوزی , حوضچه شنا یا حتی وان با هوای فشرده در کاهش آدرنالین و اضطراب بسیار موثر است و باعث کاهش درد می شود.
برای آگاهی بیشتر کمر درد در بارداری , علت و علایم آن را مطالعه کنید.
مزایای زایمان فیزیولوژیک
زایمان فیزیولوژیک نسبت به زایمان طبیعی مزایایی دارد از جمله:
- روش فیزیولوژیک برای زایمان روشی ایمن , کم درد و بدون مداخله پزشکی انجام می شود.
- این زایمان زمانی انجام می شود که دوره بارداری کامل شده باشد بنابراین بعد از زایمان به دلیل اینکه مغز جنین کامل شده است نیازی به مراقبت های ویژه بعد از زایمان نمی باشد.
- در این زایمان دهانه رحم و واژن برش نمی خورد و نیازی به بخیه پرینه نمی باشد بنابراین امکان عفونت و خونریزی بعد از زایمان کاهش می یابد.
- داروهایی که برای سرعت بخشیدن به روند زایمان به فرد تزریق می شود انقباضات رحمی را افزایش می دهند و می تواند اکسیژن رسانی به نوزاد را دچار اختلال کند. همچنین افزایش بیش از اندازه انقباضات رحم می تواند باعث جدایی و کنده شدن زود هنگام جفت و پارگی رحم شود.
برای آگاهی بیشتر مقاله گن بعد از زایمان چیست؟ را مطالعه کنید.
زایمان فیزیولوژیک برای موارد زیر تجویز نمی شود :
- برای زایمان دوقلو یا بیشتر
- برای افرادی که تبخال تناسلی دارند
- قرار گرفتن نا مناسب جنین
- خونریزی شدید مادر باردار
- برای جفت چسبیده و یا جفت سر راهی
- افرادی دارای سابقه بیماری ریوی و قلبی هستند
- پرولاپس بند ناف و ابتلا به پره اکلامپسی
تفاوت زایمان فیزیولوژیک و زایمان طبیعی
یکی از تفاوت های اصلی زایمان طبیعی و فیزیولوژیک در این است که در روند زایمان طبیعی پزشک برای القای زایمان طبیعی ممکن است به مادر آمپول فشار تزریق کند که درد زایمان بیشتر شود ولی در فیزیولوژیک روند زایمان کاملا طبیعی است و از هیچ دارویی و یا مداخلات پزشکی استفاده نمی شود. این زایمان برای افرادی مفید است که بیماری خاصی نداشته باشند و دوره بارداری آنها بی خطر باشد و همچنین با انجام ورزش های مخصوص خود را برای زایمان فیزیولوژیک آماده کرده باشند. زایمان طبیعی و فیزیولوژیک هر دو واژینال هستند با این تفاوت که در فیزیولوژیک از روش های کاهش درد غیر دارویی استفاده می شود.
برای آگاهی بیشتر راهنمای انتخاب سوتین شیردهی و گن بعد از زایمان را مطالعه کنید.
