بهترین تغذیه برای نوزاد شیر مادر است ولی شیردادن به نوزاد باید طبق اصول انجام شود که بیشترین سود را برای آن داشته باشد. مادرانی که به تازگی زایمان کرده اند با اصول شیردهی صحیح به نوزاد آشنا نیستند و به خاطر حفظ تناسب اندام از شیردادن به کودک خود امتناع می کنند. بنابراین کمی زمان می برد که بتوانند با اصول صحیح شیردهی آشنا شوند و به راحتی به نوزاد خود شیر دهند. استفاده از سوتین شیردهی در حفظ فرم سینه ها تاثیر زیادی دارد . همچنین پوشیدن گن پس از زایمان به مادران کمک می کند سریعتر به فرم اندام قبلی خود بازگردند . برخی از نوزادان برای شیر خوردن سریعتر عمل می کنند اما نگران نباشید در نهایت همه نوزادان شیر خوردن را یاد می گیرند. روش های مختلفی برای شیر دادن به نوزادان وجود دارد و انتخاب روش مناسب شیردهی در تغذیه کامل کودک اهمیت زیادی دارد.
برای تناسب اندام بعد از زایمان مقاله بهترین و موثرترین روش لاغری را مطالعه کنید.
تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان
تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان در ماه های مختلف متفاوت است . شیر دادن به دفعات مکرر به کودکان برای اینکه آنها ساکت بمانند کار درستی نیست چراکه کودک به جای تغذیه از شیر مادر بیشتر هوا را می بلعد و باعث می شود که نوزاد دچار تهوع و استفراغ شود علاوه براین به دلیل اینکه سینه مادر کاملا تخلیه نمی شود شیر به اندازه کافی ترشح نمی شود و در نهایت شیر مادر کاهش می یابد. تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان در ماه های مختلف به شرح زیر است :
- دفعات شیر خوردن نوزاد یک ماهه : نوزادی که به تازگی متولد شده است باید حتما از شیر مادر که آغوز نام دارد تغذیه کند چراکه سرشار از ویتامین است و به عنوان واکسینه اول کودک عمل می کند. نوزاد که تازه متولد شده ممکن است خواب آلود باشد و زیاد شیر نخورد اما نوزادان یک ماهه در هر ۲۴ ساعت ممکن است دو یا هر سه ساعت نیاز به خوردن شیر داشته باشند که معادل هشت تا دوازده بار در روز می باشد. شاید فکر کنید تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد یک ماهه زیاد باشد ولی بدانید که معده آن کوچک است و برای سیر شدن باید به دفعات مکرر به آنها شیر داده شود.
- دفعات شیر خوردن نوزاد دو ماهه : تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد دو ماهه در روز ممکن است هشت یا نه بار باشد.
- دفعات شیر خوردن نوزاد سه ماهه : نوزاد سه ماهه به هشت یا هفت مرحله در روز نیاز به خوردن شیر دارد.
- دفعات شیر خوردن نوزاد چهار ماهه : تعداد دفعات شیر خوردن نوزادان در ماه چهارم بیشتر می شود اما ممکن است به دلیل سرگرم شدن نوزاد با اطراف شیر کمتری بخورد . اما بعد از ماه چهارم تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد کاهش می یابد.
- دفعات شیر خوردن نوزاد شش ماهه : در دوران شش ماهگی میزان تغذیه کودک از شیر مادر به پنج یا شش بار در روز می رسد و احتمالا این روند تا پایان شیردهی نوزاد ادامه خواهد داشت.
مدت زمان شیر خوردن نوزادان با یکدیگر متفاوت است برخی از آنها ممکن است در مدت پنج دقیقه سیر شوند و پستان مادر را رها کنند ولی بعضی از آنها ممکن است آرام شیر بخورند و در مدت ۲۰ دقیقه سیر شوند . نکته ای وجود دارد مادران هرگز نباید کودکی که در حال شیر خوردن است را به زور از سینه جدا کنند و باید اجازه دهند که کودک با میل خود سینه را رها کند. و در آخر شیردهی شیر پرچرب و خامه ای می شود و اگر کودک را از شیر خوردن جدا کنید نمی تواند از این شیر تغذیه کند.
میزان شیر مورد نیاز نوزاد
شیر مورد نیاز شیرخواران با یکدیگر متفاوت است . بعضی از کودکان از روز اول به خوبی از شیر مادر تغذیه می شوند اما بعضی از آنها ممکن است خواب آلود و خسته باشند و به سختی شیر بخورند. کودکی که به تازگی متولد شده معده ای اندازه گیلاس دارد و ممکن است در روز به ۵ الی ۷ میلی لیتر شیر نیاز داشته باشد و تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد زیاد است به دلیل اینکه معده آن بسیار کوچک است . معده نوزاد به سرعت رشد می کند و در یک ماهگی به اندازه یک تخم مرغ می شود و می تواند ۸۰ تا ۱۵۰ میلی لیتر شیر در یک وعده مصرف کند. مقدار متوسط میزان شیر مورد نیاز کودک تا شش ماهگی در حدود ۷۶۹ تا ۸۲۸ میلی‌لیتر در ۲۴ ساعت است که در بین شش تا هشت مرحله غذایی تقسیم می شود. این میزان شیر فقط یک مقدار متوسط است حتما لازم نیست که روزانه به کودک شش ماهه خود ۸۲۸ میلی لیتر شیر دهید و برعکس اینکه به زور او را از شیر خوردن منع کنید. لازم بذکر است که میزان شیر مصرفی کودک اگر خوردن مواد غذایی جامد را آغاز کرده باشد به مرور کاهش می یابد.
روش شیردهی به نوزاد
روش های مختلفی برای شیردهی نوزادان وجود دارد و برای اینکه کار را برای نوزاد خود راحت کنید بهتر است انواع روش های شیردهی را امتحان کنید و مناسب ترین روش را برای تغذیه کودک خود انتخاب کنید. مناسب ترین روش شیردهی نه تنها برای کودک مفید است بلکه بیشترین سودمندی را برای شما دارد به دلیل اینکه شما باید در ساعاتی از روز این کار را انجام دهید پس بهتر است که بدن در راحت ترین حالت ممکن قرار گیرد و شما دچار دست درد و کمر درد نشوید . انواع روش های شیر دهی به نوزادان به شرح زیر است:
روش کلاسیک آغوش گهواره ای :
در این روش، مادر بهتر است بر روی صندلی دسته دار یا مبل بنشیند و بالشتی را روی پاهای خود زیر دست برای نگه داشتن نوزاد قرار دهد. سپس پاها را روی سطح بلندی قرار دهد و کودک به گونه ای در آغوش قرار گیرد که صورت و شکم آن به سمت مادر باشد . در آغوش گهواره ای مادر باید بازوی خود را تکیه گاه سر کودک قرار دهد و از ساعد و دست خود برای نگه داشتن کمر، گردن نوزاد استفاده کند بعد از اینکه کودک به بهترین شکل در آغوش مادر قرار گرفت باید دهان آن را با سینه خود تنظیم کند و پاهای کودک را زیر سینه دیگر خود با دست نگه دارد . آغوش گهواره ای برای نوزادانی مناسب است که عضله گردن قوی دارند و راحت تر سینه را می گیرند.
شیر دهی به روش به پهلو دراز کشیدن
در مواقعی که خسته هستید به پهلو دراز کشیدن یکی از بهترین روش های شیردهی به نوزاد است که در این حالت شما و کودکتان می توانید استراحت کنید . در این روش در کنار نوزاد خود دراز بکشید و از یک بالشت برای ثابت ماندن کودک کمک بگیرید. کودک را به گونه ای قرار دهید که همسطح سینه شما باشد. در این روش می توانید یک دست را زیر سر خود قرار دهید و از دست مخالف برای شیردهی به نوزاد استفاده کنید.
شیردهی به نوزاد به روش توپ فوتبالی
این روش برای مادرانی مناسب است که سینه های بزرگی داشته باشند و یا دارای فرزندان دو قلو باشند. در این روش باید کودک را مانند توپ فوتبال زیر بازوی خود در سمت سینه ای قرار دهید که می خواهید به کودک شیر دهید و با دست خود سر و گردن کودک را نگه دارید و از بالشت برای نگه داری پاهای کودک استفاده کنید. این روش شیردهی به نوزاد برای مادرانی مناسب است که عمل سزارین انجام داده اند.
شیردهی به روش به پشت دراز کشیده
این روش برای مادرانی کاربرد دارد که سینه های کوچکی دارند. بنابراین این مادران به پشت دراز می کشند و کودک را روی شکم خود قرار می دهند.
نکات شیردهی صحیح به نوزاد
برای تغذیه کامل نوزاد از شیر مادر نکاتی وجود دارد که دانستن آنها در شیردهی صحیح به نوزاد لازم و ضروری است :
- به محض تولد نوزاد پستان مادر آماده شیردهی است فقط لازم است که با قرار دادن مقدار زیادی از هاله پستان در دهان شیرخوار و درست بغل کردن آن و جفت کردن صورت آن با پستان , شیر دهی را آغاز کنید.
- میزان موفقیت شما در شیردهی به زودتر اتفاق افتادن تغذیه اول , تماس پوست به پوست و مکیدن موثر نوزاد بستگی دارد.
- تعداد پوشکی که کودک خیس می کند می تواند به عنوان معیاری برای دانستن کافی بودن شیر شما برای نوزاد باشد. در اوایل ممکن است نوزاد یک یا دو پوشک خیس کند به خاطر حجم کم آغوزی است که مصرف می کند ولی در آینده که حجم شیر شما افزایش می یابد ممکن است ۵ تا ۸ پوشک خیس کند.
- زمانی که شیرخوار در حال شیر خوردن است پستان خود را از دهانش بیرون نکشید به دلیل اینکه او از چربی شیر که در آخرین مرحله شیردهی وجود دارد محروم می شود.
- برای جلوگیری از کاهش حجم شیر پستان زمانی که کودک را نزد دیگران می گذارید حتما شیر آن را بدوشید به دلیل اینکه زمانی شیر بیشتری در سینه ترشح می شود که نوزاد به دفعات بیشتری شیر بخورد.
- در هنگام شیر خوردن باید سر و گردن کودک در یک راستا باشد و چانه آن به پستان مادر بچسبد چون اگر آویزان باشد حالت کشیدگی و پیج خورگی دارد و نمی تواند به راحتی شیر بخورد.
- بین بدن نوزاد و مادر نباید فاصله باشد و باید تماس پوست به پوست بین آنها برقرار باشد و در هنگام شیر خوردن کودک را نباید در پتو بپیچید.
- برای حفظ فرم پستان و راحتی در شیر خوردن نوزاد می توانید از سوتین شیردهی استفاده کنید.
- مادران برای شیردهی لازم نیست نوک سینه را بین دو انگشت خود قرار دهند به دلیل اینکه کودک فقط نوک سینه را بمکد و به درستی تغذیه نشود.
برای آگاهی بیشتر مقاله راهنمای انتخاب سوتین شیردهی و گن بعد از زایمان را مطالعه کنید.
اشتباهات مادران در هنگام شیر دادن به نوزاد
- گریه کودک دلیل گرسنگی آن نیست و شیر دادن بی موقع به کودک باعث می شود که بیشتر هوا را ببلعد و دچار تهوع و استفراغ شود.
- اگر کودک شما به ماده غذایی خاصی آلرژی دارد در طول مدت شیردهی بهتر است آن ماده غذایی را مصرف نکنید .
- همیشه حالت معینی برای شیر دادن به نوزاد وجود ندارد پس سعی کنید حالت شیر دادن خود را طبق نیاز نوزاد تغییر دهید.
- ماندن شیر در سینه به معنای فاسد شدن آن نیست فقط باعث می شود که سینه های شما دردناک شود. پس زمانی که کودک نیاز به شیر داشت به او شیر بدهید که سریعتر درد سینه شما کاهش یابد.
- مادران در روز فقط لازم است روزی یکبار دوش بگیرند و سینه خود را فقط با آب بشویند و لازم نیست که پستان را با صابون بشویید چراکه پوست آن خشک می شود و ترک می خورد.
- با شروع تغذیه کودک با غذاهای مکمل نباید از سیر دادن به نوزاد غافل شوید چرا که تغذیه اصلی کودک در شش ماهه اول زندگی شیر است.
- سایز سینه ارتباطی با میزان شیر آن ندارد پس به بهانه کوچک بودن سایز سینه نباید به کودک شیر خشک دهید.
- در هنگام شیر دادن احساسات شما به کودک منتقل می شود پس به هنگام شیر دادن سعی کنید به دور از اضطراب و نگرانی باشید و در آرامش کامل به نوزاد خود شیر دهید.
شیر دادن به نوزاد بهترین حس دنیاست پس به خاطر تناسب اندام سینه ها نباید آن را به تعویق بیندازید. اگر بعد از شیردهی فرم سینه های شما نامتناسب و افتاده شود راه های مختلفی برای رفع آن وجود دارد. اگر از سایر روش های کوچک کردن سینه به نتیجه نرسیدید عمل ماموپلاستی راهی است که می تواند به شما کمک کند.
